Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της εφαρμογής του εκπαιδευτικού εργαλείου
"Μωσαϊκό Ιδεών για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων", από τα σχολεία της Ελλάδας.

Αξιολόγηση Προγράμματος - Σχόλια

Το πρόγραμμα αξιολογήθηκε μέσω 60 ερωτηματολογίων που δόθηκαν στους συντονιστές εκπαιδευτικούς, με σκοπό να ανασχεδιαστεί και να τροποποιηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις των εκπαιδευτικών. Παρακάτω παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου και ακολουθούν σχόλια από πρόσωπα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

1. Παρακαλώ αξιολογήστε τις παρακάτω πτυχές του εκπαιδευτικού εργαλείου:

Βάθος που καλύπτονται τα θέματα
Ικανοποιητικό: 8% Πολύ καλό: 92%

Σύνδεση με το αναλυτικό πρόγραμμα
Ικανοποιητική: 19% Πολύ καλή: 81%

Υποστήριξη για την ανάπτυξη των αναλυτικών δεξιοτήτων των μαθητών
Ικανοποιητική: 24% Πολύ καλή: 76%

Προσαρμοστικότητα αυτής της παιδαγωγικής προσέγγισης σε άλλα μαθήματα
Ικανοποιητική: 15% Πολύ καλή: 85%

2. Πόσα έμαθαν οι μαθητές για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων;

Κατανόησαν το εύρος των θεμάτων που καλύπτονται από αυτά τα δικαιώματα;
Ναι 100%

Κατανόησαν τη σημασία αυτών των δικαιωμάτων στην καθημερινότητα;
Ναι 100%

Κατανόησαν τις ευθύνες που σχετίζονται με αυτά τα δικαιώματα;
Ναι 100%

3. Συνολικά, ποιες δεξιότητες ανέπτυξαν κατά την ενασχόλησή τους με το «Mωσαϊκό Ιδεών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα»;
- Ανάλυση και σύνθεση πληροφοριών
- Δεξιότητες συζήτησης
- Σεβασμός στην γνώμη των άλλων
- Κριτική σκέψη
- Έκφραση προσωπικών επιχειρημάτων
- Καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος
- Ικανότητες λήψης αποφάσεων
- Ικανότητες διαχείρισης συγκρούσεων
- Ικανότητες οργάνωσης χρόνου
- Μελέτη και κατανόηση ενός νομικού κειμένου
- Αναγνώριση ατομικών δεξιοτήτων (ενίσχυση αυτοεικόνας)
- Δημιουργία συμβολικής γλώσσας
- Επεξεργασία ενός θέματος με διάφορους τρόπους έκφρασης

4. Θεωρείτε ότι αυτό το πρόγραμμα είχε θετική επίδραση στο σύστημα αξιών των μαθητών; Παρακαλώ εξηγήστε.
Όλοι οι καθηγητές τόνισαν ότι το πρόγραμμα είχε ιδιαίτερα θετική επίδραση.
Συγκεκριμένα ανέφεραν ότι οι μαθητές:
- Συνειδητοποίησαν κάποια από τα στερεότυπα τους και επιχείρησαν να αλλάξουν στάση.
- Απέκτησαν περισσότερη ενσυναίσθηση για τα άτομα των οποίων τα δικαιώματα καταπατούνται.
- Αναλογίστηκαν τη σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην καθημερινή ζωή και σκέφτηκαν τρόπους προάσπισης τους.
- Κατανόησαν την σημασία τού να είναι κανείς ενεργός πολίτης και ενθαρρύνθηκαν για να αναλάβουν θετικούς ρόλους στην κοινωνία.
- Επισκέφθηκαν οργανώσεις που ασχολούνται με ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και συμμετείχαν στην καθημερινή τους ζωή.
- Προσέφεραν βοήθεια (τρόφιμα, παιχνίδια, ρούχα) σε πρόσωπα που έχουν ανάγκη.
- Αποφάσισαν να συμμετέχουν σε προγράμματα οικονομικής στήριξης δράσεων ανθρωπιστικών οργανώσεων όπως Unicef, Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Actionaid.

Επίσης, πολλοί καθηγητές ανέφεραν ότι ήταν τόσο μεγάλος ο ενθουσιασμός των μαθητών που πήραν την πρωτοβουλία να ενημερώσουν το σύνολο της μαθητικής κοινότητας για την σημασία του Ευρωπαϊκού Χάρτη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

5. Πραγματοποιήσατε τις δραστηριότητες ακριβώς όπως σας προτάθηκαν ή τις τροποποιήσατε. Αν ναι, για ποιο λόγο και με ποιο τρόπο;
Οι περισσότεροι καθηγητές ακολούθησαν τα προτεινόμενα σχέδια μαθημάτων. Όμως σχεδόν ομόφωνα τονίστηκε το γεγονός ότι χρειάζεται περίπου ο διπλάσιος χρόνος από τον αναγραφόμενο.
Επίσης, έκαναν τις εξής προτάσεις:
- Θα παρακινούσε περισσότερο τους μαθητές (ιδιαίτερα τις μικρότερες ηλικίες) εάν ξεκινούσε η δράση με έναν πιο παιγνιώδη τρόπο. Για παράδειγμα, με ένα κρυπτόλεξο στο οποίο οι κρυμμένες λέξεις να είναι οι τίτλοι των κεφαλαίων του Χάρτη.
- Στην αρχή του 2ου μαθήματος θα ήταν προτιμότερο να συμμετέχουν πιο ενεργά οι μαθητές ώστε να εξοικειωθούν με τα άρθρα (αντί να τα εξηγεί ο καθηγητής). Θα μπορούσε να χωριστεί η τάξη σε 5 ομάδες και η κάθε ομάδα να αναλάβει την παρουσίαση ενός κεφαλαίου με όποιο τρόπο επιθυμεί.
- Θα ήταν προτιμότερο να υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία στην τελική εικαστική δημιουργία ώστε να μην νιώθουν μειονεκτικά οι μαθητές που δεν έχουν κλίση στην ζωγραφική (χρήση διαφόρων τεχνικών όπως κολάζ, πηλός, χαρακτική).

6. Ποια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού αυτού εργαλείου βρήκατε ιδιαίτερα θετικά και για ποιο λόγο;
- Ενθαρρύνει την υιοθέτηση της διεπιστημονικής προσέγγισης της γνώσης καθώς προϋποθέτει την συνεργασία καθηγητών διαφόρων μαθημάτων (Φιλολογικά, Κοινωνιολογία, Αγωγή του Πολίτη, Καλλιτεχνικά, κλπ).
- Αφήνει χώρο στους μαθητές να πάρουν πρωτοβουλίες και να εκφραστούν με όποιο τρόπο επιθυμούν (τραγούδι, θέατρο, εικαστικά, έρευνα, δημιουργία ιστολογίου κλπ). Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο παρέχονται εσωτερικά κίνητρα αλλά δίνεται επίσης η ευκαιρία σε μαθητές χαμηλής επίδοσης να αξιοποιήσουν δεξιότητες που συνήθως δεν καλλιεργούνται στο σχολικό πλαίσιο.
- Η ελευθερία των καθηγητών να αναπροσαρμόσουν τα σχέδια μαθήματος ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του πλαισίου.
- Η μέθοδος των νοητικών χαρτών είναι πολύ σημαντική, καθώς ενθαρρύνει την καλλιέργεια της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης (για πολλούς καθηγητές ήταν η πρώτη τους επαφή με αυτή την μέθοδο).

7. Ποια χαρακτηριστικά αυτού του προγράμματος θα αλλάζατε: πώς και γιατί;
- Η ενημέρωση να γίνεται νωρίτερα, μαζί με τα Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων (ώστε να μπορεί να προγραμματιστεί και ο συνδυασμός τους). Επίσης, να υπάρχει περισσότερος χρόνος για την υλοποίηση του.
- Να γνωστοποιούνται πιο συγκεκριμένα και σαφή κριτήρια αξιολόγησης.
- Να παρέχεται οπτικοακουστικό υλικό και εκπαιδευτικά παιχνίδια πάνω στα σχετικά θέματα.
- Το εκπαιδευτικό υλικό να συνοδεύεται από λογισμικά (δωρεάν ή με δοκιμαστική περίοδο) για τον σχεδιασμό διαφορετικών τύπων νοητικών χαρτών (λέξεις κλειδιά: mind map / concept map software).
- Να παρέχεται εκπαίδευση στους συντονιστές του προγράμματος ώστε να μπορούν αργότερα να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές για παρόμοιες δράσεις σε σχολεία της περιοχής τους.
- Να παρέχεται φωτογραφικό υλικό από παρόμοια προηγούμενα προγράμματα ως ερεθίσματα για κινητοποίηση και έμπνευση των μαθητών.
- Να υπάρχουν 4 κατηγορίες νικητών ώστε να δίνονται όσο το δυνατόν ίσες ευκαιρίες στα συμμετέχοντα σχολεία,όπως: 1. Πειραματικά/ Καλλιτεχνικά 2. Γενικά Γυμνάσια/ Λύκεια 3. ΕΠΑΛ/ ΕΠΑΣ 4. Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας.
- Να υπάρχει ανατροφοδότηση σχετικά με την δουλειά των άλλων σχολείων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα (μέσω ενός ιστολογίου ή μίας ιστοσελίδας).

8. Πώς θα αξιολογούσατε αυτό το πρόγραμμα, στο σύνολό του;
Ενδιαφέρον: 13% Πολύ ενδιαφέρον: 87%

9. Θα θέλατε να συμμετάσχετε σε αυτό το πρόγραμμα και την επόμενη σχολική χρονιά;
Όλοι οι καθηγητές εξέφρασαν την επιθυμία τους να δουλέψουν ξανά του χρόνου με το υλικό αυτού του προγράμματος.

ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ...

«Είχε επιτυχία και μάλιστα μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Οι μαθητές εξέφρασαν ιδέες, συναισθήματα και σκέψεις που ποτέ δεν είχαν εκφράσει σε άλλα μαθήματα».
Κρυσταλλένια Κουτσογιάννη, Μειονοτικό Λύκειο Κομοτηνής

«Στο σχολείο μας υπάρχουν αρκετοί αλλοδαποί μαθητές και στο παρελθόν παρουσιάστηκαν προβλήματα όπως καχυποψία, απομόνωση αλλά και αντιπαλότητα μεταξύ των μεταναστών και των Ελλήνων μαθητών. Κατά την διάρκεια υλοποίησης των δράσεων αλλά και μετά από αυτές παρατηρήθηκε αλλαγή στην στάση τους, γεγονός που πιστεύουμε ότι μακροπρόθεσμα θα έχει σημαντική επίδραση στο σύστημα αξιών τους.»
Γεώργιος Καραπιπερής, Επαγγελματικό Λύκειο Κατοχής Μεσολογγίου

«Όταν βλέπεις τους μαθητές να ρωτάνε, να ενδιαφέρονται και να ενθουσιάζονται με αυτό που κάνουν, καταλαβαίνεις ότι η δράση είχε επιτυχία.»
Ηλιανή Ασλανίδου, Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος»

«Το πρόγραμμα είχε μεγάλη επιτυχία γιατί είδα χαρούμενα πρόσωπα, που εκτός από παιχνίδι, έχουν δίψα να μάθουν για τις αξίες και τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων. Μεγάλος ενθουσιασμός και βαθιά επίδραση στον ψυχικό τους κόσμο.»
Λαμπρινή Μίχου, Γυμνάσιο Αντίκυρας

«Οι μαθητές μας ευαισθητοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό γύρω από τα θέματα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Mind Your Rights αποτελεί ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα ... και λείπουν τέτοιες δράσεις από τα σχολεία μας.»
Σαραντούλα Ροδοπούλου, 3ο Γενικό Λύκειο Κηφισιάς, Αττική

«Οι μαθητές μας ήταν ενθουσιασμένοι και προβληματισμένοι. Επίσης, δούλευαν με μεγάλη προθυμία και υπευθυνότητα.  Είχαν δε την πεποίθηση ότι αυτό με το οποίο ασχολήθηκαν ήταν πολύ σοβαρό και εποικοδομητικό.»
Παρασκευή Βλάχου, 3ο Γενικό Λύκειο Άρτας

«Το σημαντικό είναι ότι κατανόησαν τα ανθρώπινα δικαιώματα και πως αυτά συνδέονται με την καθημερινή τους ζωή. Μου έκανε εντύπωση κατά τη διάρκεια κάποιων δράσεων που κάποιο παιδί σηκώθηκε επειδή κάποια άλλα κάνανε φασαρία και δεν επέτρεπαν σε έναν συμμαθητή τους να μιλήσει και τους φώναξε ότι καταπατούν το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης. Επίσης,  όταν οι αλλοδαποί μαθητές έγραψαν και διάβασαν τις αιτίες στη γλώσσα τους και ανέφερα το δικαιώματα διατήρησης της εθνικής τους ταυτότητας, το ότι τους χειροκρότησαν τα υπόλοιπα παιδιά.»
Μαρία Νικοπούλου, Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Εύοσμου

ΣΧΟΛΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ…

«Μέσα από την ομαδική εργασία έμαθα να σέβομαι και να εμπιστεύομαι τους άλλους ... τώρα νιώθω ότι γνωρίζω τους συμμαθητές μου καλύτερα.»
Γιώργος

«Μέσα από αυτή την δράση ενημερώθηκα αναλυτικά για πρώτη φορά για τα ανθρώπινα δικαιώματα  ... τώρα νιώθω μια έντονη ώθηση για να αγωνιστώ για την προάσπιση τους.»
Χριστιάνα

«Ο κόσμος μπορεί να αλλάξει αν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τους συνανθρώπους μας.»
Σοφία

«Μέσα από το Mind Your Rights κατανόησα ότι η ΕΕ έχει ως στόχο να οικοδομήσει μια Ευρώπη χωρίς διακρίσεις, όπου οι άνθρωποι θα έχουν τα ίδια δικαιώματα και ευκαιρίες ... μια ζεστή αγκαλιά για όλους τους πολίτες.»
Ανδρέας

«Ο κόσμος θα γίνει καλύτερος όχι μόνο εάν προσπαθήσουμε να προστατεύσουμε τα δικαιώματα μας, αλλά θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι και τα δικαιώματα των άλλων δεν καταπατούνται.»
Θεανώ

«Συνειδητοποίησα ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ανεξάρτητα από την θρησκεία, την γλώσσα, την εθνικότητα, κλπ…Κανένας δεν είναι κατώτερος καθώς είμαστε όλοι αδέλφια.»

«Κατάλαβα ότι μέσα από την συνεργασία βγαίνει η πραγματική δουλειά και πως όλοι πρέπει να έχουμε ίσα δικαιώματα χωρίς διακρίσεις.»
Μαρία

«Ολοκληρώνοντας αυτό το ταξίδι στον κόσμο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, νιώθω τόση ευγνωμοσύνη που έχουμε αυτόν τον Χάρτη. Νιώθω επίσης ότι έχω την υποχρέωση να φροντίσω όσο μπορώ ώστε να μην καταπατούνται τα δικαιώματα των ανθρώπων. Σας ευχαριστώ που μας δώσατε αυτή την ευκαιρία!.»
Ευγενία

«Mάθαμε καλύτερα για τα δικαιώματα που έχουμε εμείς τα παιδιά και συνεργαστήκαμε, γελάσαμε, μάθαμε.»
Αναστασία

«Κάθε άνθρωπος αν τοποθετήσει ένα πετραδάκι στην στοίβα των δικαιωμάτων, το λοφάκι θα γίνει βουνό.»
Γρηγόρης